Araç Değer Kaybı, trafik kazası sonrası birçok araç sahibinin karşılaştığı ciddi bir ekonomik sorundur. Aracınız kaza geçirdiğinde, tamir edilse bile ikinci el piyasasındaki değeri önemli ölçüde düşebilmektedir. Özellikle lüks segment araçlarda bu değer kaybı diğer araçlara göre daha yüksek oranda gerçekleşir.
Kazadan sonra uğradığınız bu maddi kaybı karşılamak için Kaza Sonrası Araç Değer Kaybı Tazminatı talep etme hakkına sahipsiniz. Ancak bunu yapabilmek için bazı şartları sağlamanız gerekir. Bu nedenle biz bu yazımızda, değer kaybı tazminatını nasıl alabileceğinizi ve gerekli şartları detaylı olarak inceleyeceğiz.
Günümüzde sıkça karşılaşılan trafik kazaları sonucunda bu kavram ortaya çıkmaktadır. Peki nedir bu değer kaybı? Aslında Araç Değer Kaybı, bir motorlu aracın kazadan önceki hasarsız piyasa değeri ile kaza sonrası onarıldıktan sonraki değeri arasında oluşan farktır. Başka bir deyişle, kaza geçiren aracın ne kadar kusursuz şekilde tamir edilirse edilsin, ekonomik değerinde meydana gelen düşüştür.
Araçlar kazadan sonra en iyi şekilde onarılsa bile, TRAMER kayıtlarında hasar geçmişi görünecektir. Bu durum, potansiyel alıcıların gözünde risk oluşturur. Sonuç olarak aracın ikinci el piyasasındaki değerini düşürür. Özellikle yeni ve düşük kilometreli araçlarda bu değer kaybı daha belirgin olarak hissedilmektedir.
Bununla birlikte, Kaza Sonrası Araç Değer Kaybı Tazminatı hukuki açıdan önemli bir kavramdır. Türk Ticaret Kanunu'nun 1409. maddesine göre, trafik kazası esnasında değer kaybı oluşması durumunda kazada kusurlu olan tarafın trafik sigortası, hem kaza dolayısıyla meydana gelen hasarı hem de doğrudan zarar olarak kabul gören değer kaybını telafi etmekle yükümlüdür.
Neden bu kadar önemlidir? Çünkü aracınız ne kadar mükemmel tamir edilirse edilsin, "kazalı" etiketi taşıdığı sürece piyasa değeri düşmektedir. Şasi hasarı, hava yastığı açılması veya kapsamlı boya değişimi gibi büyük onarımlar, değer kaybını artırır. Ayrıca, değer kaybı tazminatı alabilmek için kazanın üzerinden en fazla 2 yıl geçmiş olması gerekmektedir.
Dikkat edilmesi gereken bir diğer nokta ise, far, silecek, jant ve cam gibi boya işlemine gerek duymadan değiştirilebilen parçalardaki hasarların değer kaybı kapsamında değerlendirilmediğidir. Dolayısıyla, araç üzerindeki hasarın bu parçaların dışındaki bölgelerde gerçekleşmiş olması gerekir.
Yasal düzenlemeler ışığında Araç Değer Kaybı tazminatı talep edilebilmesi için belirli şartların sağlanması gerekmektedir. Öncelikle, 2021 yılında Trafik Sigortası Genel Şartları'nda yapılan değişiklikle birlikte artık kilometre sınırı olmaksızın her yaş ve kilometredeki araç için değer kaybı tazminatı talep edilebilmektedir.
Kaza Sonrası Araç Değer Kaybı Tazminatı alınabilmesi için iki temel ön koşul bulunmaktadır. Kazada %100 kusurlu olmamanız ve aracınızın pert (onarılamaz durumda) olmaması gerekmektedir. Ayrıca, değer kaybı talebinizi kaza tarihinden itibaren en fazla 2 yıl içerisinde yapmanız şarttır.
Başvuru sürecinde aşağıdaki şartların da sağlanması gerekmektedir:
Bununla birlikte, başvuru için kaza tespit tutanağı, araç hasar dosyası, değer kaybı talep beyanı gibi belgeler de hazırlanmalıdır. Sigortadan menfaat sağlayan kişinin banka hesap bilgileri ve kimlik bilgilerini de eklemek gerekir.
Dolayısıyla, tazminat talebinde bulunurken öncelikle kazada kusurlu olan tarafın zorunlu trafik sigortasına başvurmalısınız. Sigorta şirketi başvurunuzu 15 gün içinde yanıtlamak zorundadır. Eğer ödemeyi reddeder veya teklif ettiği miktar sizi tatmin etmezse, sonraki adım olarak arabuluculuk başvurusu yapmanız, ardından da gerekirse mahkemeye başvurmanız mümkündür.
Sonuç olarak, Araç Değer Kaybı tazminatı almanın yasal süreci, önce sigorta şirketine başvurudur. Gerekirse arabuluculuk ve nihayetinde dava açma şeklinde ilerlemektedir. Bu süreçte sigorta hukukunda uzman bir avukatla çalışmak, hak ettiğiniz tazminatı alabilmeniz için önemli avantaj sağlayabilmektedir.
Araç Değer Kaybı tazminatını almak için izlenecek süreç, basit ancak belirli kurallara uyulması gerekmektedir. Öncelikle, tazminat sürecinin ilk adımı, kazanın meydana geldiği taraflardan kusurlu olanın sigorta şirketine başvuru yapmaktır. Bu başvuru, yasal olarak bir zorunluluktur. Tahkim ya da mahkeme yoluna gitmeden önce mutlaka yapılmalıdır.
Sigorta şirketine başvuru, noter aracılığıyla, iadeli taahhütlü posta yoluyla veya elektronik posta ile yapılabilmektedir. Başvurunuzda kaza tespit tutanağı, eksper raporu, araç ruhsatı, poliçe bilgileri, kimlik bilgileriniz ve aracın hasar fotoğrafları gibi belgeler bulunmalıdır. Ayrıca, başvuru dilekçenizde talep ettiğiniz tazminat tutarının ödeneceği banka ve hesap bilgilerinizi de eklemeniz önemlidir.
Başvurunuzun ardından sigorta şirketi, Karayolları Trafik Kanunu'nun 97. maddesi gereğince 15 gün içinde başvurunuza yazılı olarak cevap vermek zorundadır. Bu süre içinde cevap verilmemesi veya verilen cevabın talebi karşılamaması durumunda, Kaza Sonrası Araç Değer Kaybı Tazminatı için iki farklı yola başvurabilirsiniz.
Sigorta Tahkim Komisyonu'na başvurabilirsiniz. Bu süreç, normal dava sürecine göre daha hızlı sonuçlanmaktadır. Komisyon başvuruları, başvuru formunun doldurulması ve gerekli evrakların sunulmasıyla yapılmaktadır. Hakem, tüm bilgi ve delilleri değerlendirdikten sonra en geç 4 ay içinde karar vermek zorundadır.
Asliye Ticaret Mahkemesi'nde dava açmaktır. Ancak hem mahkeme hem de tahkim yoluna başvurmadan önce, Türk Borçlar Kanunu'nun 72. maddesi uyarınca, zararı ve tazminat yükümlüsünü öğrendiğiniz tarihten itibaren 2 yıldır. Her hâlde fiilin işlendiği tarihten itibaren 10 yıllık zamanaşımı süresini aşmamış olmanız gerekir. Bu sürecin sorunsuz ilerlemesi için alanında tecrübeli avukatlarla çalışmak büyük önem taşır.
Araç değer kaybı tazminatı, kaza sonrası aracın piyasa değerindeki düşüşü karşılamak için talep edilen bir tazminattır. Kazadan sonra en fazla 2 yıl içindedir. Yüzde 100 kusurlu olmadığınız ve aracınız pert olmadığı durumlarda talep edilebilmektedir.
2021'deki yasal değişiklikle birlikte, her yaş ve kilometredeki araç için değer kaybı tazminatı talep edilebilmektedir.
Başvuru, kazada kusurlu olan tarafın zorunlu trafik sigortasına yapılmalıdır. Başvuruda kaza tespit tutanağı, hasar dosyası, talep beyanı gibi belgeler sunulmalıdır. Sigorta şirketi 15 gün içinde yanıt vermek zorundadır.
Reddetmesi veya tatmin edici bir teklif sunmaması durumunda, önce arabuluculuk başvurusu yapılabilmektedir. Eğer bu da sonuç vermezse, Sigorta Tahkim Komisyonu'na veya Asliye Ticaret Mahkemesi'ne başvurulabilmektedir.
Tazminat hesaplamasında aracın markası, modeli, yaşı, hasar boyutu ve onarım maliyeti gibi faktörler etkili olur. Ayrıca, hasarın şasi, hava yastığı veya kapsamlı boya değişimi gerektiren bölgelerde olması, tazminat miktarını artırabilmektedir.
